PhotoProletariato ή PhotoProletarii Ελληνικά Φώτο-Προλεταριάτο ή Φώτο-Προλετάριοι

Το προλεταριάτο, (από το Λατινικό "proletarius", πληθ. "proletarii") είναι ένας πολιτικός και κοινωνικός όρος που χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει την εργατική τάξη, την κοινωνική και οικονομική τάξη δηλαδή, που αποτελείται από μισθωτούς εργάτες, το εισόδημα των οποίων προέρχεται από την πώληση της εργατικής τους δύναμης. Το μέλος μιας τέτοιας τάξης ονομάζεται προλετάριος, (θηλ. προλετάρια ή προλετάρισσα). Ετυμολογικά και ιστορικά ο λατινικός όρος προσδιόριζε -στην αρχαιότητα- εκείνους τους ανθρώπους που δεν είχαν τίποτε άλλο να προσφέρουν στη πολιτεία πέρα από τα αρσενικά παιδιά τους, ως στρατιώτες, (prolet-arius = φτωχός, proles = παιδί, απόγονος). Ο όρος αρχικά χρησιμοποιήθηκε με υποτιμητική έννοια, μέχρι που ο Κάρολος Μαρξ τον χρησιμοποίησε ως έναν κοινωνιολογικό όρο για να αναφερθεί στην εργατική τάξη που τα εισοδήματά του αντλούνται από τα παραγόμενα της προσωπικής εργασίας.

Ρωμαϊκή χρήση του όρου.

Ο όρος προλεταριάτο είναι λατινικής προέλευσης και προέρχεται από την λέξη proletarius (προλετάριος) που σημαίνει “αυτός που παράγει απογόνους”. Στην Αρχαία Ρώμη οι Προλετάριοι, (Proletarii), αποτελούσαν την κατώτερη κοινωνική τάξη με ελάχιστη ή καθόλου ιδιοκτησία, όπου η μόνη τους συνεισφορά προς το κράτος ήταν η τεκνογονία και ειδικότερα η αρρενογονία. Η ονομασία τους αυτή προήλθε από τους καταλόγους των απογραφών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όπου ως περιουσιακό στοιχείο καταγράφονταν τα άρρενα τέκνα αυτών, μιας και οι φτωχοί προλετάριοι στην αραιότητα το μόνο που είχαν να προσφέρουν στην κοινωνία ήταν τα παιδιά τους ως στρατιώτες.

Σύμφωνα με το Ρωμαϊκό Δίκαιο αν και οι προλετάριοι αποτελούσαν κοινωνική τάξη επίσημα αναγνωρισμένη δεν είχαν το δικαίωμα ψήφου. Με τον χρόνο όμως σιγά – σιγά και ειδικά με τους συνεχείς πολέμους των Ρωμαίων στην Ανατολή άρχισε να αναγνωρίζεται περισσότερο η μεγάλη προσφορά τους στην πολιτεία. Επί εποχής μάλιστα του Ρωμαίου στρατηγού Γαΐου Μάριου (157 – 86 π.Χ.) , του επικαλούμενου "Τρίτου ιδρυτή της Ρώμης", οι προλετάριοι αποτελούσαν τη βασική πηγή στρατολόγησης ανδρών του ρωμαϊκού στρατού.

Χρήση μέχρι 19ο αιώνα.

Στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ο όρος αυτός δεν υφίσταται ως χαρακτηρισμός κοινωνικής τάξης και έτσι με τον χρόνο στον Μεσαίωνα ο όρος προλετάριος χρησιμοποιούταν χαλαρά και γενικά με περιφρόνηση για κοινωνική τάξη χαμηλότερης βαθμίδας. Με τον γενικό αυτό χαρακτήρα έφθασε μέχρι τον 19ο αιώνα με νόημα όμως που ποίκιλλε ανάλογα με το πώς έκρινε ή θεωρούσε καθένας τον κοινωνικά "χαμηλότερο". Κριτήρια που λαμβάνονταν υπόψη την εποχή εκείνη ήταν διάφορα, όπως: βαθμοί ένδειας, εξαθλίωσης, οκνηρίας, βαριάς χειρωνακτικής εργασίας, αμάθειας, εγκληματικότητας κ.ά.

Μαρξιστική χρήση του όρου.

Η Πυραμίδα του καπιταλιστικού συστήματος με την προλεταριακή ρήση "δουλεύουμε για όλους" και "τους τρέφουμε όλους"

Σύμφωνα με τον ευρύτερο ορισμό του Μαρξ και των μαρξιστών, το προλεταριάτο αποτελείται από το σύνολο των μισθωτών και των ανέργων (που θεωρούνται μισθωτοί χωρίς απασχόληση), ορίζοντας το προλεταριάτο ως μια κοινωνική τάξη που, για να μπορέσει να επιβιώσει, είναι υποχρεωμένη να πουλά την εργατική της δύναμη στην ανταγωνιστική της τάξη που διαθέτει το κεφάλαιο και τα υλικά μέσα παραγωγής δηλαδή τους μισθωτούς ανειδίκευτους εργάτες που στην ουσία προσφέρουν την εργατική τους δύναμη.

Σύμφωνα με τον Ένγκελς : « Με τον όρο μπουρζουαζία, ορίζουμε την τάξη των σύγχρονων καπιταλιστών, που κατέχουν τα μέσα της κοινωνικής παραγωγής και απασχολούν την μισθωτή εργασία. Ενώ προλεταριάτο ονομάζουμε την τάξη των σύγχρονων μισθωτών εργατών που, μη κατέχοντας καθόλου ίδια μέσα παραγωγής, είναι αναγκασμένοι να πουλήσουν την εργατική τους δύναμη για να επιβιώσουν»

Ο προλετάριος σήμερα είναι ο εργάτης, αυτός που δε διαθέτει μέσα παραγωγής πλούτου, είναι ο μετέχων στην σχέση κεφάλαιο-εργασία και ο παραγωγός της υπεραξίας που τροφοδοτεί το κεφάλαιο, συμμετέχει στην παραγωγική διαδικασία ως το σημαντικότερο κομμάτι της, οπότε προορίζεται για εργάτης, για να πουλάει την εργατική του δύναμη για να ζήσει, φυσικά μπορεί να είναι και άνεργος, μαθητής, φοιτητής, νοικοκυρά, αυτοαπασχολούμενος, μικροστέλεχος, συνταξιούχος κλπ. αλλά δεν παύει να είναι αποστερημένος από τα μέσα να παράγει πλούτο και τις συνθήκες της ύπαρξής του κατά τη θέλησή του, και μάλιστα όσο περισσότερο στερημένος είναι απ' αυτά, τόσο μεγαλύτερο κέρδος παράγει για το κεφάλαιο, γι' αυτό και βρίσκονται σε μόνιμη σύγκρουση.

Ποια είναι η σχέση των κομμουνιστών προς τους προλετάριους γενικά;

Οι κομμουνιστές δεν αποτελούν κανένα ιδιαίτερο κόμμα απέναντι στ' άλλα εργατικά κόμματα.

Δεν έχουν συμφέροντα που ξεχωρίζουν από τα συμφέροντα του προλεταριάτου στο σύνολο του.

Δεν διακηρύσσουν κάποιες ιδιαίτερες αρχές, που σύμφωνα μ' αυτές θα ήθελαν να πλάσουν το προλεταριακό κίνημα.

Οι κομμουνιστές διαφέρουν από τα άλλα προλεταριακά κόμματα μονάχα κατά τούτο: ότι από τη μια μεριά, στους διάφορους εθνικούς αγώνες των προλετάριων τονίζουν και προβάλλουν τα συμφέροντα που είναι κοινά σ' όλο το προλεταριάτο κι ανεξάρτητα από την εθνότητα. Και από την άλλη, ότι στις διάφορες βαθμίδες ανάπτυξης του αγώνα ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη, εκπροσωπούν πάντα τα συμφέροντα του κινήματος στο σύνολο του.

Στην πράξη, λοιπόν, οι κομμουνιστές είναι το πιο αποφασιστικό τμήμα των εργατικών κομμάτων όλων των χωρών, το τμήμα που τα κινεί πάντα προς τα μπρος. Θεωρητικά, πλεονεκτούν από την υπόλοιπη μάζα του προλεταριάτου με τη σωστή αντίληψη για τις συνθήκες, την πορεία και τα γενικά αποτελέσματα του προλεταριακού κινήματος.

Ο άμεσος σκοπός των κομμουνιστών είναι ο ίδιος με το σκοπό όλων των άλλων προλεταριακών κομμάτων: συγκρότηση του προλεταριάτου σε τάξη, ανατροπή της κυριαρχίας της αστικής τάξης, κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από το προλεταριάτο.